Kasparov – Deep Junior
Vincent Diepeveen
In 2002 speelde Kasparov tegen Deep Junior. Vincent Diepeveen laat zijn kritische blik gaan over deze ontmoeting.
Tja, in het verleden zou het andersom genoemd worden. Namelijk Kasparov versus de computer Deep Junior. Met deze match krijgen we misschien een nieuw tijdperk en tegelijk werd met het uitnodigen van Kasparov ook weer politiek bedreven. De opzet van de match was namelijk de wereldkampioen FIDE versus de wereldkampioen computerschaak. Daar beide WK’s ondertussen jaarlijks georganiseerd worden is dat nu mogelijk.
Echter u ziet het probleem al weer. Kasparov is niet de huidige FIDE kampioen! Door Kasparov op deze manier geld toe te stoppen kreeg de FIDE president het echter wel voor elkaar om Kasparov weer bij de FIDE te lijmen. Komende FIDE-WK cyclus speelt Kasparov (koosnaam Gazza) dan ook weer vrolijk mee.
Commerciële belangen
Een andere belangrijke overweging om Kasparov deze match te laten spelen tegen Junior (die tenslotte regerend wereldkampioen is) is natuurlijk het feit dat er enige commerciële belangenverstrengelingen zijn met de Junior programmeur Amir Ban, die ook de internetschaak server Kasparovchess gebouwd heeft voor Kasparov. Met Kasparovchess gaat het overigens niet goed. Kasparovchess heeft momenteel ongeveer 1.6 miljoen dollar schuld. Kasparov kan dus ook geen voet meer op Israelische bodem zetten omdat hij dan lijdzaam vanuit de bajes mag toezien hoe Kramnik de bloemetjes buiten zet op het WK FIDE 2003. Het is op zich wel begrijpelijk dat sponsoren er niet erg blij mee zijn als hun investering van 10 miljoen dollar, wegens grootschalig schransen uit de pot, zo snel is omgezet tot een grote schuld.
Enfin, de lezer zal begrijpen waarom de match niet meer gespeeld werd in een universiteit te Jeruzalem, maar in een hotel te New York.
Laten we de harde feiten aanschouwen. Het prijzengeld van Kasparov bedroeg 700.000 dollar. Bij 3-3 zou het 750.000 dollar bedragen en bij winst 800.000 dollar. Zijn af te lossen schuld in Kasparovchess bedraagt 1.6 miljoen dollar en we weten allemaal dat Kasparov daar graag vanaf wil om dan weer lucratief in Israel uitgenodigd te worden voor toernooien en niet te vergeten voor de Israelische competitie.
Je grote vrind tegen de haren in strijken is dan ook geen handige zaak.
De voortgang van de match
In tegenstelling tot voorgaande matches had ik dan ook geen voorspelling gedaan over de uitkomst van de match, wegens de enorme belangenverstrengeling.
Het grootste verschil tussen mens en computer: Garry keihard aan het werk en de programmeur van Deep Junior wat onverschillig om zich heen kijkend.
De match zelf werd de eerste 5 partijen gekenmerkt door enorm klunzige openingen van de kant van Kasparov. Klunzig noem ik ze omdat je een computer zo niet moet aanpakken. Belangrijkste afweging hierbij is natuurlijk dat Kasparov geniaal is in 1.e4 hoofdvarianten en nog meer afweet van hoofdvarianten Najdorf.
Echter, Kasparov wist handig de gemiddelde schaker te bedotten door dus wat onschuldige variantjes te spelen. De vraag is echter hoe sterk Kasparov is als grootmeester in stellingen die hij normaal nooit op het bord krijgt.
Als we de eerste 5 partijen per saldo naast die uit 1997 leggen, dan valt op dat de computer in 2003 vele speelsterktes boven het enorme knullige spel van Deep Blue in 1997 zit. Dat is ook vrij logisch natuurlijk. Om het met de woorden van Kasparov (links in beeld bij een persconferentie mbt match tegen Junior) te zeggen: “De computer speelt nu op een dusdanige manier dat het lijkt alsof het een persoonlijkheid heeft”. Dat is zeer zeker een correcte constatering!
Junior speelde alle partijen zoals verwacht sterk op initiatief. Dat gaat vaak ten koste van de objectiviteit maar is natuurlijk heel wat beter dan het braakschaak uit 1997 toen Deep Blue nog niet goed begreep wat goede dubbelpionnen waren.
De eerste vijf partijen heb ik dan ook niet erg serieus genomen. De vijfde partij was een totale afgang. Remise binnen een paar zetten! Kasparov gooide zo ongeïnteresseerd een willekeurige openingsvariant op het bord dat de computer direct met een keurige combinatie remise kon afdwingen.
De Najdorf
De 6e partij leek heel spannend te worden omdat Kasparov zijn huisstijl op het bord zette. Namelijk Najdorf.
Kasparov wilde duidelijk geen risico nemen die partij te verliezen zo leek het. Ik had dus goede hoop op een goede partij. Toen echter kwamen er over en weer remiseboden in een stelling waarvan elke speler met een titel u zo kan uitleggen waarom Kasparov het had gewonnen zonder enig risico te lopen.
Hieronder de zesde partij en het commentaar dat op www.chessbase.com gegeven is:
Deep Junior – Kasparov,G
FIDE Man – Machine World Championship New York City (6), 07.02.2003
1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 a6 6.Be2 e5 7.Nb3 Be7 8.0-0 0-0 9.Kh1 Bd7 Getting Junior out of book with a slightly unorthodox move.
10.Be3 Bc6 11.Bf3?! Blocking the f-pawn and wasting time.
11… Nbd7 12.a4 b6 13.Qd3 Bb7 14.h3? Rc8 15.Rad1 h6 16.Rfe1 Qc7 17.g3 Rfd8 18.Kh2 Re8 19.Re2 Qc4 20.Qxc4 Rxc4 21.Nd2 Rc7 22.Bg2 Rec8 23.Nb3
23… Rxc3! Kasparov offered a draw after this strong move. This is surprising news because the general consensus is that black is much better after this thematic sacrifice.
24.bxc3 Bxe4 25.Bc1 Bxg2 26.Kxg2 Rxc3 27.Ba3 Ne8 [27… Nc5 28.f4]
28.f4
.
.
.
.
Drawn on Junior’s offer. It appears Kasparov could have continued with good chances by playing 28… f6 and then bringing his king to the center and pushing his pawns. Not easy to win, but with very little chance to lose. Kasparov really didn’t want to lose and was feeling the pressure. 1/2-1/2
.
.
.
.
Toch een vriendendienst dus.
Desalniettemin was deze match goed voor de wereld van zowel het schaak als het computerschaak. Want waar een match Kramnik versus Ponomariov met moeite het strontpapier haalt in de wereldpers, daar haalt Kasparov met een enkele opmerking al standaard CNN en alle andere nieuwszenders.
Links Kasparov bij CNN op televisie.
U begrijpt dan ook dat ondergetekende enorm hoopt op een overwinning van Kasparov in de FIDE cyclus 2003, wegens de enorme PR die hij wederom kan genereren in een mogelijke match Diep – Kasparov.