Net geenwereldrecord!
Robert Beekman
Groot spektakel bij Schaakclub Utrecht. Vincent Diepeveen komt met een positioneel dameoffer (tegen een toren). Zeven zetten lang kan Xander Wemmers zijn dame slaan, zeven zetten kan Vincent het dameoffer omzetten in een loperoffer (tegen twee of drie pionnen). Onverstoorbaar laten ze de spanning op het bord staan!
Het roept bij mij de vraag op of dit een wereldrecord is: zeven zetten (14 ply) staat de dame aangevallen, pas op de achtste zet slaat Xander. Acht dame offers op rij!
Ik kom uiteindelijk uit bij Topalov – Zviaginsjev, Tilburg Fontys, 1998. Zwart dreigt hier matgezet te worden met Pg6 en heeft maar één verdediging: 34… Dg1. Objectief gezien een dame-offer, maar iedereen kan zien dat slaan weinig oplevert, omdat er mat met c1D volgt. Vervolgens komen er een heleboel schaakjes en kan wit acht zetten lang de zwarte dame slaan, wat hij uiteraard niet doet omdat zwart direct met mat antwoordt: 35.Dxd6 Kxf7 36.Dd5 Ke7 37.Pf5 Kf8 38.Dd6 Kf7 39.Dd2 Dd1 40.Dg5 Lf6 41.Th7 Ke6 42.Pd4 Dxd4 43.Df5 Kd6 44.Dxf6 Kc5 45.Txc2 Kb4 46.a3 ½-½.
Op zet 42 slaat zwart met de dame het paard op d4. Acht dame-offers op rij, maar nu slaat wit niet op de achtste zet en brengt zwart de dame in veiligheid. Omgerekend: 15 ply! En Vincent Diepeveen – Xander Wemmers telt 14 ply. Net geen wereldrecord!
Esthetisch gezien is de partij op onze club echter een stuk interessanter. Zviaginsjev moet zich noodgedwongen verdedigen en een serie tussenschaakjes verlengen dezelfde stelling kosteloos. Bovendien is het nimmer mogelijk om de dame te slaan wegens direct mat. Tot slot: wit mist mat in een paar, want had ipv 37.Dd5 met 36.Tf3 snel mat kunnen zetten – wit mist überhaupt meerdere manieren om te winnen.
Bij ons gaat het om een positioneel offer van dame tegen toren en een paar pionnen. Vincent en Xander moeten bovendien diep en breed rekenen. Zoals ik al gezegd heb: een onvervalst en onwaarschijnlijk schaakspektakel! En dat allemaal in het broeierige schaakhol dat Schaakclub Utrecht heet.
Vincent Diepeveen – Xander Wemmers, Knock Out, halve finale, eerste partij, 20 januari 2005
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5 c5 5.a3 Lxc3 6.bxc3 Pe7 7.Dg4 O-O 8.Ld3 f5 9.exf6 Txf6 10.Dh5 h6 11.g4 c4 12.g5 g6 13.Dxh6 Tf7 14.Lxg6 Tg7 15.Lh5 Th7
Snel op het bord gezet. Is allemaal theorie. Meestal gaat wit verder met een loperoffer: 16.Df6 Txh5 of 16.Lf7 Txf7 17.g6.
16.Pf3 Hier is het nieuwtje van Vincent. Vanaf dit moment is snel spelen voorbij! Zwart kan nu niet op h6 nemen, maar later wel. Wit kan telkens ofwel zijn dame naar f6 spelen ofwel Lf7 spelen en er alsnog een loperoffer maken. Beide heren moeten de mogelijkheden telkens weer opnieuw doorrekenen.
16… Pbc6
a) 16…Txh6 17.gxh6 Zwart heeft hier vele mogelijkheden, maar Pg5-f7 en Tg1-g7 is een lastige dreiging om te beantwoorden. Als zwart Kh8 en Df8 speelt, volgt: 17… Kh8 18.Pe5 Df8 19.Pf7 Kh7 20.Tg1 en nu is Tg7 en afwikkelen naar eindspel met loperpaar en pion meer onvermijdelijk. … Pf5 Lg6 kan niet.
b) 16…Txh6 17.gxh6 Ld7 18.Tg1 Kh8 19.Pe5 Le8 20.Lxe8 Dxe8 21.Tg7 Helpt ook niet.
c) 16…Txh6 17.gxh6 Da5 Met als idee tijd winnen om net op tijd Pc6 en Pd8 te spelen. 18.Tg1 Kh8 19.Ld2 Pbc6 20.Ke2 Ld7 21.Tg7 Tg8 22.Tag1 En de dreiging Lf7 is dodelijk.
17.Lf4 Om de bevrijdingszet … e5 tegen te gaan, maar die zet speelt zwart nu toch. Achteraf is uitvoerig gekeken naar Tg1. Waarschijnlijk beter.
a) 17.Tg1 Txh6 18.gxh6 Kh8 19.Pg5 en wit wint.
b) 17.Tg1 e5 18.dxe5 Lf5 19.Df6 Txh5 20.e6 geeft wit ook voldoende compensatie, met in elk geval al drie pionnen voor het stuk.
c) 17.Tg1 e5 18.dxe5 Da5 19.Ld2 Txh6 20.gxh6 Kh8 en de compensatie is problematisch.
d) 17.Tg1 e5 18.Df6 Txh5 19.dxe5 leidt tot onduidelijke stelling.
.
17… e5 Vincent wilde deze zet verhinderen, maar hij volgt dus toch.
18.dxe5 Lf5 Eerst Da5 is beter. Als wit de pion dekt met Kd2 volgt … d4. En Ld2 kan natuurlijk ook, maar dan wordt helder dat Tg1 ipv Lf4 inderdaad beter was.
19.Tg1 En hier is Df6 beter: 19.Df6 Txh5 20.e6 Df8 21.Tg1 en wit heeft druk, maar of het voldoende is?
19… Da5 20.Ld2 Kd2 is niet veel beter.
20…Tf8
.
.
Zwart versterkt eerst rustig zijn stelling. De dame loopt toch niet weg.
21.Tg3 d4 22.e6 Dwingt tot Txh6 omdat Lf7 dreigt. Maar eerst slaan op d4 had het zwart iets lastiger gemaakt.
.
.
.
.
22… Txh6 Pas bij de zevende mogelijkheid neemt zwart de dame.
23.gxh6 Kh8 24.Pg5 Lxe6 25.cxd4 Dd5
.
.
.
.
.
Materieel ziet het er slecht uit voor wit maar belangrijker: wits stukken werken niet goed samen. De zwarte wel. In hoge tijdnood speelt wit nog wel een aantal zetten maar zwart laat de buit niet meer schieten.
26.O-O-O Pf5 27.Pxe6 Pxg3 28.hxg3 Dxe6 29.Le3 Dd5 30.Le2 c3 31.Td3 Da5 32.d5 Dxa3 33.Kd1 Da1 34.Lc1 Pb4 0-1
.
.
.
Xander Wemmers en Vincent Diepeveen.