Aronian vóór geweest
Menno Okkes
In 1974 word ik, 14 jaar oud, lid van Leidschendam. Er is dan nauwelijks jeugdschaak, ik speel partijen tot 22.00 uur en moet dan naar huis.
Een jaar later ontdek ik dat er schaakboeken bestaan; ik ontdekte de prismadeeltjes van Hans Bouwmeester en verslind die. Hans heeft me zo leren schaken – ik heb hem dat natuurlijk ook verteld!
Na 2 jaar word ik kampioen van de vereniging en ga daarna naar Philidor Leiden, een hoofdklasse club. Enkele jaren speel ik daar in het eerste.
Als ik 19 ben verhuis ik naar Twente om aan de TU te studeren, en word zowel open jeugdkampioen als studentenkampioen van Nederland.
In Enschede is er weinig sterke tegenstand, mijn aandacht wordt minder, een aantal jaren stop ik met schaken.
Als ik rond 1984 weer naar het westen kom, ga ik weer spelen, eerst bij Utrecht en daarna bij Amstelveen.
Afgelopen jaren zijn de kinderen wat groter geworden en heb ik wat meer tijd om te schaken, ik probeer bijvoorbeeld ieder jaar een toernooi te spelen.
Met Utrecht ben ik mee geweest naar Griekenland voor de Europacup van clubteams, enkele jaren geleden. Met vrienden ben ik naar Sint Petersburg gegaan om mee te doen aan een toernooi en we volgen daar een training van Alexander Khalifman.
Bij de KNSB volg ik een opleiding voor trainer, ik train nu Hugo ten Hertog (kampioen van NL tot 16 jaar).
Menno Okkes
De Meraner
Robert Beekman verzorgt al jarenlang de indeling van de interne competitie. Fantastisch zoals hij dat doet. Rond 20.00 uur, als bijna iedereen al zit, is Robert nog bezig met telefoontjes naar mensen die er nog niet zijn en het indelen van mensen die nog binnenkomen. Vaak is zijn eigen partij dan al begonnen. Robert en ik vechten theoretische discussies uit. Al jarenlang probeer ik met wit zijn Najdorf te testen en Robert heeft al van alles tegen mijn Meraner geprobeerd. Onderstaand duel is er weer zo één, Robert schudt de opening uit zijn mouw en terwijl ik diep in de denktank zat doet hij de rest van de indeling …
Beekman – Okkes, 2006, Meraner.
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Pc3 c6 4.e3 Pf6 5.Pf3 Pbd7 6.Dc2 Ld6 7.g4
Over deze stelling voeren Robert en ik al enkele jaren een theoretische discussie. Ik heb al geprobeerd: 7… Pg4, 7… dxc4 en de laatste paar keer:
7… h6 8.Ld2 dxc4 Zwart moet de stelling openen, omdat wit anders met g4-g5 het initiatief pakt.
9.Lxc4 b5 10.Le2 Lb7 11.e4 b4 12.Pa4 Le7 13.g5 hxg5 14.Pxg5
.
.
.
Dit kan je gerust een kritieke stelling noemen voor de variant met 7.g4. GM Konstantin Sakaev heeft een boek geschreven over de Meraner met 6.Dc2 en hij geeft nu de variant 14… Dc7 15.e5 Pd5 16.Tg1 (dreigt Pxf7) Lxg5 17.Txg5 Txh2 18.Txg7 0-0-0 met een onduidelijke stelling. Ik denk op dit moment dat Robert waarschijnlijk op de hoogte is van de analyses van Sakaev, want deze stelling komt al snel op het bord.
Ik kijk lang naar de stelling. Als wit lang kan rocheren en Kb1 kan spelen, dan staat hij gewonnen. Zwart moet hierop steeds met c5 en Tc8 kunnen reageren. Als de witte koning in het midden vast gehouden kan worden, dan staat de zwarte koning waarschijnlijk veilig op f8. Dit zijn argumenten om de stelling helemaal open te gooien met 14… c5. Dat mag zelfs wel een pionnetje kosten. Na lang rekenen waag ik het:
14… c5!! Nieuw!
15.Pxc5 15.dxc5 Th4 (dreigt Txe4!) 16.c6 Tc8 17.Lb5 (17.cxd7 Pxd7 18.Pxe6 fxe6 19.Db3 Txe4 =) Kf8 18.f4 a6 19.Dd3 Lxc6 20.Lxc6 Txc6 = is een prachtige variant van FRITZ.
15… Pxc5 16.dxc5 Tc8 17.Lb5?!
Dit helpt uiteindelijk zwart.
Waarschijnlijk is 17.Lxb4 Pd7 18.Lb5 Lxg5 19.c6 Lxc6 20.Lxc6 Dc7 21.Lxd7 Dxd7 22.Lc3 Lf6 23.Td1 Dc6 = de sterkste voortzetting.
17… Kf8 18.Lxb4
Zo’n stelling is moeilijk te taxeren als je 14… c5 speelt. Dieper dan hier kwam ik ook niet bij het berekenen van 14… c5. Zwart staat twee pionnen achter, maar de witte stukken staan verspreid over het bord en werken niet zo goed samen.
18… Dd4 19.Dd2?!
19.Dc3 Dxc3 20.bxc3 Pxe4 21.c6! Lxc6 22.Lxc6 Pxg5 23.Lg2 Lxb4 24.cxb4 Th4 = is wits laatste kans.
19… Dxd2 20.Kxd2 Lxc5 21.a3 Th5!
De leukste zet van de partij. De zwarte toren grijpt beslissend in over de vijfde rij.
22.h4
22… Lxb4 23.axb4 Pxe4 24.Pxe4 Lxe4 25.The1 Td5 26.Ke3 Txb5 27.Kxe4 Txb4 – 28.Ke5 Td8 29.Te4 Td5 30.Kf4 Tf5 31.Ke3 Tb3 32.Kd4 Tb2 33.f4 Tb4 34.Ke3 Txe4 35.Kxe4 a5 0–1
Aronian vóór geweest!
In 2009 wint Aronian met zwart een partij van Carlsen met dezelfde zet 14… c5!! Dat wordt dan een nieuwtje genoemd. Robert schrijft een brief naar New in Chess over onze partij en in Yearbook 91 p.21 wordt zijn brief gepubliceerd. Robert komt het Yearbook zelf bij ons thuis aan de deur brengen. fantastisch!
Rechts Menno Okkes, zesvoudig kampioen van SC Utrecht: 1992, 2003, 2004, 2007, 2008, 2010, 2013, 2014.
De draak
Pieter Nieuwenhuis ken ik van de halve finales voor het Nederlands Kampioenschap die we (al lang geleden!) meerdere malen beiden gespeeld hebben. Pieter is een ervaren en gevaarlijke tactische speler. Je moet tegen hem altijd iets bijzonders doen om te winnen.
Menno Okkes – Pieter Nieuwenhuis, play offs 2007
Siciliaans, Drakenvariant
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 g6 6.Le3 Lg7 7.f3 Pc6 8.Dd2 0–0 9.Lc4 Ld7 10.0–0–0 Db8 11.h4 Tc8 12.Lb3 Pa5 13.h5 Pc4 14.Lxc4 Txc4 15.hxg6 hxg6 16.g4 b5
Wit staat in deze stelling goed, want zijn aanval gaat sneller. In dit soort stellingen kunnen de kansen echter snel keren. Ik zocht daarom naar een manier om zo krachtig mogelijk voort te zetten. 17.Dh2 en 17.Pd5 zijn goede zetten, maar het meest direct is: 17.Pf5! gxf5 Nu staat zwart in ieder geval een stuk voor. 17… Lf5 18.gxf5 biedt geen perspectief.
18.gxf5 Txc3 Kritiek is 18… b4 19.Tdg1 bxc3 20.Tg7 Kf8 21.bxc3 e6 22.Lg5! +-
19.bxc3 Pg4 20.Tdg1 Pxe3
.
.
Menno Okkes tegen Pieter Nieuwenhuis. Toekijkend: Pieter de Groot, Marc Schwartz, André Bouwmeester.
.
21.Dh2! Zwart geeft op.
.
.
.
.
.
.
Winawer
“De volgende partij heb ik niet op de club gespeeld, maar in het altijd leuke en goed georganiseerde toernooi in Hoogeveen. Mijn tegenstander is een Russische Grootmeester. Tegen GM’s zijn het altijd moeilijke partijen. Meestal verlies ik ze kansloos, omdat ze sterker zijn, en omdat ik mezelf niet ben. De laatste jaren lijkt het echter beter te gaan!
Okkes – Ulibin (GM), Hoogeveen 2010, Frans, Winawer
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5 b6 5.Ld2 La6 6.Lxa6 Pxa6 7.De2 Dc8 8.Pf3 Pe7 9.0–0 0–0 10.Lg5 h6?! 10… Te8 =
11.a3 hxg5 Na 11… Lxc3 ontstaat een leuke stelling: 11… Lxc3 12.Lxe7 Te8 13.Lh4 Lxb2 14.Tab1 Lc3 15.Tb3 Lxa5
Zwart heeft een pion gewonnen en mijn computer gaat ook na lang nadenken verder met bijvoorbeeld 16.Pe1 met een ongeveer gelijke stelling.
Je moet kijken waar de stukken staan! De zwarte stukken staan ver weg van de koning en de witte willen er juist naar toe. Tijdens de partij zag ik dat 16.Pg5!! een winnende aanval oplevert.
.
.
.
De clubkampioen geeft simultaan
12.axb4 Pxb4 13.Pxg5 Pf5 14.Pd1!
c5 15.c3 Pc6 16.Dh5 Ph6 17.Pe3 f6? Na zijn uitglijder op de 10e zet is zwart in een iets mindere stelling belandt. Ulibin geeft na de partij aan dat hij met 17… De8 met idee f5 de schade beperkt houdt.
18.exf6 Txf6
19.Pg4 Na een kwartier rekenen zie ik dat de zwarte koning naar d6 gaat en dat er dan kansen zijn met Pe4 dxe4 Tad1. Ik besluit er voor te gaan.
Rustig 19.Tad1 De8 20.Dxe8 Txe8 21.Tfe1 += levert weinig op.
Het sterkste is 19.dxc5!! We zien straks waarom.
19… Pxg4 20.Dh7 Kf8 21.Dh8 Ke7 22.Dxg7 Kd6 23.dxc5 Kxc5 23… bxc5 24.Pe4 dxe4 25.Tad1 Pd4 26.cxd4 en wint. Daarom moet wit 19.dxc5 spelen. Als zwart 19.dxc5 bxc5 speelt dan komen we in deze variant. En als hij na 19.dxc5 niet terugslaat dan wint wit een pion.
24.b4 Opent lijnen rond zwarte koning. 24… Kb5 24… Kc4 25.Pe4 dxe4 26.Dxg4 met de dreiging De4 of De2 +-
25.c4 Kxc4 Met deze zet was ik erg blij. Gert Ligterink geeft na de partij aan dat zwart beter 25… Kxb4 kan spelen. Het is dan veel moeilijker de aanval te bekronen en het is de vraag of me dat in 5 minuten was gelukt. Met de computer lukt het wel:
25… Kxb4 26.Tab1 Kc5 27.cxd5 exd5 28.h3 Df8 29.Pe4 dxe4 30.Tfc1 Kd6 31.Td1 Ke5 32.Tb5 Dc5 +-
26.Tfc1 Kxb4 26… Kb5 27.Pe4 dxe4 28.Dxg4 +- dreigt De2 en De4.
27.Dh7 +- Een heerlijke zet om te doen, er dreigt mat met Db1.
27… Pd4 28.Tab1 Pb3 29.Txc8 Txc8 30.Dh3 Tc3 31.Dxg4 Ka3 32.Pxe6 Ka2 33.Td1 Kb2 34.De2 1–0 Voor deze partij heb ik de schoonheidsprijs gekregen.
.
.
.
.
Menno Okkes en Xander Wemmers