nieuws

Memoires van een correspondentieschaker

Postcard-for-correspondence-chessDe artikelen over KE-2014 (zie Actief op andere borden en Een Frans hoofdgerecht) zijn een slotakkoord van ruim dertig jaar correspondentieschaak.?Stoppen op het hoogtepunt? Nee dat kan ik niet zeggen.
Stoppen zolang het nog leuk is. Of eigenlijk dus niet meer. Ik heb in dertig jaar de opkomst van de computer in de samenleving en dus ook het schaken gezien. Begrijp me goed: ik ben een groot voorstander van het gebruik van computers en Internet (en alles in welke vorm dan ook: the internet of things). Het is ook mijn brood en ik stimuleer jonge mensen, studenten en ondernemers, om de kansen die hier liggen te benutten. In het artikel Over skeeleraars?en hardlopers gepubliceerd bij de NBC heb ik dit probleem weergegeven.

chesscompTerug naar eind jaren 80. De eerste sterke schaakcomputer programma?s kwamen commercieel op de markt en de eerste discussies in de wereld van CC begonnen te komen. Ik kan mij driftige gesprekken met NBC-bestuurder Henk Mostert herinneren. Mostert was een grootheid binnen de internationale wereld van correspondentie schaken.?In een bijna vorig leven was ik hoofdredacteur van Schaakschakeringen, het magazine van de Nederlandse Bond voor Correspondentieschaken. Ik heb deze taak overgenomen van eveneens Oud Zuylen-lid Roger Feytens. Henk Mostert was erg tegen computers.?

Dat binnen anderhalf decennium een combinatie van excellente hardware en op maat gemaakte schaaksoftware (IBM’s Deep Blue project) won van Garry Kasparov leek toen onvoorstelbaar. Kasparov was er erg ziek van. Maar het echte werk begon pas. Anno 2015 heeft een smartphone van Samsung en een?gratis te downloaden schaak app de schaakkracht van een sterke meester. Te sterk voor de meesten van ons. In mijn analyse heeft de skeeleraar gewonnen van de hardloper.

In die ruim 30 jaar heb ik veel gespeeld. Serieuze (internationale) partijen, thematoernooien en veel gambiettraining. Ooit was ik lid van de Bund der Gambitfreunde (BdF). Mijn bijdrage aan het schrijven over boeken begonnen bij Schaakschakeringen, zette zich met reviews van schaakboeken voort bij NewinChess en veel met Tim Harding die eind jaren?90 het fraaie Chessmail uitgaf.?

En parallel kwam de tijd van de computer en minstens even belangrijk Internet. Laten we wel de goede kanten niet vergeten:
– schaakservers en geen gesteggel met briefkaarten en lange wachttijden op een zet uit Cuba of Itali?.
– eindspel-engines: De oudere schakers onder ons kennen misschien nog de vierdelig Cheron (rode gebonden kaften), HET handboek voor eindspelen. John Nunn was er al vroeg bij om zijn Toren eindspelboeken te schrijven m.b.v. engines. En daarmee kwam een bijna foutloze afhandeling van een schaakpartij in zicht. Alleen moest je dat dan wel zo goed kennen dat je daar profijt van kon hebben. Maanden analyseren en ??n kleine fout kon al deze energie teniet doen. Gelukkig is door de ICCF het gebruik van zes stukken engines erkend. Dat betekent dat als je een stelling hebt van 6 stukken of minder en de engine meldt winst (of remise) dan mag?je het resultaat claimen.
Kijk dat zijn winstpunten. De andere kant van de medaille.?

Als iedereen nu sterke hardware (computer) en software (schaakprogramma) tot zijn beschikking heeft, worden de meeste partijen dan remise? Jazeker en dat zie je ook gebeuren. Pak een willekeurige tabel van een toptoernooi.
Heb je een toekomst als CC speler? Natuurlijk. Je kunt kiezen voor de tactiek van Kramnik die,m door met computers opgegroeide jongeren (Carlsen en jonger), direct uit de openingstheorie haalt.
Voor een CC speler moet je deze techniek ook hanteren, maar de remise kans neemt sterk toe. Een speler met goede ondersteuning maakt geen fouten meer.?En daar zit mijn frustratie. Een goede stelling op topniveau (internationale meesterklasse en hoger) is moeilijk te krijgen, laat staan deze om te zetten naar een punt. Scherpe rekenstellingen zijn uit den boze, laat staan catch-as-catch-can partijen na 1.b4 e5 2.Lb2 Lxb4 3.f4?. Software ligt er niet wakker van. De speler knippert even met zijn ogen, wacht 30 minuten en voert de zet die hem wordt aangereikt uit.?

Toch ben ik het correspondentie schaken enorm dankbaar. Ik heb veel kunnen leren. Ik had een mooi platform gevonden om schaakboeken te ontvangen en te bespreken. Honderden. Ik kon al die kennis omzetten naar het schrijfwerk dat ik nu nog dagelijks doe. Ik heb bijgedragen aan Mark Crowther’s TWIC, The week in chess dat in september haar twintigjarig bestaan vierde. Ik heb een grote collectie boeken overgedaan aan John Elburg, die nog maandelijks een reviewserie maakt op zijn eigen plek op internet Chessbooks?(het ontwerp van die site is nog steeds dezelfde html als ik indertijd gestuurd heb:))

vanperloIk heb met sterke schakers (meesters en grootmeesters) gewerkt. Het is nog altijd een genot om de boeken van wijlen Ger van Perlo te zien. Een verrassing was het aan de redactietafel toen hij zijn mappen op de koffietafel neerlegde en zei al die schaakstellingen wel eens kwijt te willen in stukjes. Het werden er veel. Boekjes vol. Gebundeld en in 2014 speciaal vertaald als Endgame Tactics.
Ik heb met fantastische gedreven mensen in een bestuur gezeten.
En ik ben absoluut een sterkere schaker geworden. Ik heb van grootmeesters gewonnen! Dat plezier wil ik niet kwijtraken. Ik zal dus meer op het bord, de club Oud Zuylen, en toernooien gaan spelen. En meer studeren, weer die boeken in, want dat moest wel als correspondentieschaker.?

2 reacties

  • woutvanveen

    Beste Bertrand, heb genoten van deze artikelen; om met Euwe te spreken: welkom terug in de schaakwereld van de ingeving (VdHerik, p. 473). Hoe onjuist de opvattingen van Euwe in 1980 over schaken door en met computers nu blijken te zijn.

    • Bertrand

      Dank Wout, daar doe ik het voor: leesplezier. Kan de perceptie van het gebruik van schaakcomputers is veranderd. Alhoewel ik denk dat ook jeugd grote voordelen heeft bij de beschikbaarheid van digitale trainingsprogramma’s, openingsbibliotheken en engines om tegen te sparren. Alleen in de CC setting is dat weer vervelend want niet te controleren.
      Leve de (soms foutieve) ingeving. C’est la vie d’echecs.