[Door: Jo Drijver, Hans de Lange, Martijn de Haan, Maurice Diederen]
Muiderberg is een leuk plaatsje waar het zomers heerlijk toeven is. Lekker wat eten of drinken aan het haventje. Ik mag er op een mooie dag graag eens naar toe fietsen. Maar dat niet alleen. Het is ook een plaatsje met een stukje geschiedenis van direct na de tweede wereldoorlog. De hoofdrolspeler is de minister van financiën uit die tijd, Piet Lieftinck. Hij is bekend (beroemd) geworden door het zgn. tientje. Bij een onderzoek in het Utrechts Archief bleek dat hij leerling is geweest van de Gemeentelijke HBS aan de Catharijnesingel. De school is in 1968 gesloten dankzij de mammoetwet van minister Cals. Voor de jongeren onder ons een stukje geschiedenis uit Wikipedia.
De naam van de Nederlandse oud-minister van Financiën Piet Lieftinck is voor veel mensen nog steeds bekend door het tientje van Lieftinck.
Vlak na de Tweede Wereldoorlog, op 26 september 1945, kregen alle Nederlanders tien gulden tijdens de grote geldzuivering die Lieftinck op touw zette.[1] In de week waarin alle oude bankbiljetten en munten moesten worden ingeleverd – om vervolgens te worden geruild voor nieuw geld – moest men rondkomen van deze tien gulden.
Daaraan vooraf ging op 6 juli 1945 het ongeldig verklaren van de 100 guldenbiljetten en op 26 september 1945 werd al het Nederlandse papiergeld in één klap ongeldig. Tegelijkertijd werden alle banktegoeden bevroren. Men kreeg in de daaropvolgende maanden slechts toegang tot een tegoed nadat was bewezen dat het geld op een rechtmatige wijze was verkregen.
Deze geldzuivering was nodig om een einde te maken aan de geldcirculaties die tijdens de Duitse bezetting waren uitgezet. Het was tegelijkertijd een oplossing voor het zogenaamde zwartgeldprobleem. Enkele mensen hadden (zwart) geld verdiend tijdens de Tweede Wereldoorlog en de regering in 1945 vond achteraf gezien niet alles even legaal. Al het papiergeld werd ongeldig verklaard en men moest een verklaring afgeven over hoe men het verkregen had.
Het tientje van Lieftinck maakte hem niet bij alle burgers populair. Naar een anekdote zou hij een man om een dubbeltje hebben gevraagd om een vriend op te bellen, waarop de man reageerde: neemt u er maar twee, dan kunt u ze allemaal bellen. Niettemin leidde de invoering van het tientje ook tot waardering, wat onder meer tot uiting werd gebracht met een beeldje dat in 1991 werd onthuld in Muiderberg, ter nagedachtenis aan het tientje (zie foto).
In deze plaats moest het derde aantreden tegen het eerste team van Muiderberg. Zij beginnen officieel om acht uur, maar dat loopt wel eens uit naar kwart over acht hetgeen lastig is voor bezoekende teams waarvan spelers het laatste stukje naar huis terug moeten met het openbaar vervoer. Overigens niet ten nadele van de plaatselijke vereniging want het was er gewoon heel gezellig. Laten we het nu maar verder alleen hebben over de wedstrijd. Vrijdag is een lastige avond voor een uitwedstrijd en zonder invallers lukt het bijna nooit. Peter Timmerman had zich al vroegtijdig afgemeld en nu kwamen daar nog Bert Lardenoije en zijn vervanger Leo Keijzer bij. Beiden speelden bij Tata. Na lang aarzelen wist Jan Willem Lubbers zich vrij te maken om ons te redden. Een kort overzicht van de partijen in vogelvlucht die zo mogelijk aan het eind worden verduidelijkt met de notatie van de partij of een fragment.
We speelden in een 3 – 3 – 2 formatie. Een sterke aanval, een flexibel middenveld en een stugge verdediging. Drie kanonnen aan de topborden. Naast Hans en Jan is Martijn opgesteld en hebben we hoge verwachtingen. Op het middenveld dribbelen Jan Willem, Theo en Ido. De verdediging rust op de schouders van Hidde en Maurice.
Aan bord 1 heeft Hans de Lange weer een vliegende start en volgens eigen zeggen is de partij na zeven zetten afgelopen. Dit is een van z’n beste partijen, hij is ingenomen met Ld2 in combinatie met Pd5 en vooral op de Jaap van der Tuuk-achtige rust die hem door het hoofd speelt bij zet 7. Pf3. Daarmee is de partij ook al gewonnen, volgens de computer. Dus stonden we al snel op een 1-0 voorsprong (zie partij).
Op bord 2 speelde Jan Ackerman met zwart een Franse partij, de McCutcheon variant. In de opening begaat z’n tegenstander een foutje, en Jan bouwt rustig verder. Er lijkt tot in het eindspel weinig aan de hand. Jan heeft een paard en vier pionnen, z’n tegenstander een loper met vier pionnen. Het einde wordt beslist met een tactische wending. De tegenstander moet hem of de promotie van een pion toestaan of Jan de loper laten winnen met een schaakje.
Martijn kiest al in de opening voor de aanval en posteert bijna al zijn stukken in het centrum. Zwart wacht rustig af en Martijn wordt mogelijk wat ongeduldig en offert een paard op f7. Ogenschijnlijk kan zwart er goed uitkomen maar schijn bedriegt. Martijn heeft alles goed berekend en gaat een gewonnen eindspel in dat makkelijk wordt gewonnen. In zijn eigen woorden:
“Ik opende een beetje braaf, waardoor het gelijk op ging, standaard ontwikkelingszetjes. Daarna zette ik wat druk en door wat combinaties met het afruilen wist ik een pion te winnen. En een tweede. In het eindspel verloor mijn tegenstander een derde pion, waarna hij opgaf.”
3-0 voor onze voorhoede.
Op het middenveld gaat het helemaal mis.
Theo laat een toren instaan en geeft ontmoedigd op. Ido speelt, volgens eigen zeggen, de ene slechte zet. Alleen Jan Willem speelt een geweldige partij. Slaat de agressieve aanval van wit af, neemt het initiatief over en dringt binnen is de witte stelling. In een hectisch eindspel zet hij de koning op een verkeerd veld hetgeen een kwaliteit kost. Heel jammer want JW speelde geweldig en had zeker meer verdiend. 0-3 voor de dravers op het middenterrein.
Van de achterhoede moesten we het dus hebben.
Zowel Hidde als Maurice moesten het van het eindspel hebben en daarin waren ze veel beter dan de tegenstanders. Hidde had op de koningsvleugel 4 tegen 3 pionnen. Op de damevleugel wist hij het laatste stuk af te ruilen en moest de zwarte koning helemaal naar de a-lijn om de witte pion op te halen. Hidde rende naar de koningsvleugel maar zwart was op tijd met zijn koning terug en moest zich verdedigen tegen de pionnenmeerderheid van wit. Hidde speelde het eindspel heel snel uit, zonder dat er werd genoteerd, als een ware kenner van dit lastige deel van het schaakspel.
Maurice deed het veel sneller. Na een grote afruil was het toren en paard met 7 pionnen voor wit tegen toren en loper met 7 pionnen voor zwart. De ontknoping staat onder het verslag.
2-0 voor de verdediging. Eindstand Muiderberg – Oud Zuylen Utrecht 3-5!!!!!!
Uitslagen
S.C. Muiderberg 1 | S.C. Oud Zuylen Utrecht 3 | Score | |||
Norden, M.J. (Marc) | 1633 | Lange de, H.J.G. (Hans) | 1648 | z-w | 0 – 1 |
Houtman, A. (Dolf) | 1724 | Ackerman, J.C. (Jan) | 1692 | w-z | 0 – 1 |
Houtrijve van, H.C. (Henk) | 1530 | Haan de, M. (Martijn) | 0 | z-w | 0 – 1 |
Khawajeh al, I. (Ibrahim) | 1549 | Lubbers, J.W. (Jan-Willem) | 1653 | w-z | 1 – 0 |
Dijk van, B. (Bert) | 1355 | Rooijakkers, T.M.H. (Theo) | 1481 | z-w | 1 – 0 |
Teunenbroek van, M. (Marcel) | 1337 | Telchuys, I. (Ido) | 1513 | w-z | 1 – 0 |
Groenewegen, G. (Gerrit) | 1257 | Bok, H. (Hidde) | 1381 | z-w | 0 – 1 |
Duyts, J. (Jens) | 1269 | Diederen, M. (Maurice) | 1213 | w-z | 0 – 1 |
Gemiddelde Rating: | 1457 | Gemiddelde Rating: | 1512 | 3 – 5 |
2 reacties
Hans jg de Lange
Klasse Jo ! En dank aan Jan Maarten …!
Jaap van der Tuuk
Ja, het pionneneindspel is gewonnen voor Maurice: 1..L:d3+ 2.Kd3 Kf5 3.g3 g5!