Het Hypercube snelschaaktoernooi 2006

Robert Beekman

Hij was er al een keer héél dichtbij. Twee jaar geleden speelde hij een play offs tegen Jan Smeets die uiteindelijk met de eindoverwinning er van door zou gaan. Dit jaar was hij het zelf die op het laatste moment toesloeg. Daniel Fridman heeft het Hypercube snelschaaktoernooi 2006 gewonnen!

De eerste drie van Hypercube 2006. Helemaal links Konstantin Landa (2), daarnaast Daniel Fridman (1), en helemaal rechts Jan Smeets (3). Rechts naast Fridman zit GM Felix Levin.

142 schakers beproefden op paaszaterdag hun geluk in het Hypercube snelschaaktoernooi. Onder hen 6 grootmeesters, 10 internationaal meesters en 3 FIDE meesters.

In de voorronden worden groepen samengesteld die naar speelsterkte gelijkelijk onderverdeeld zijn, wat impliceert dat iedereen wel een keertje de eer heeft tegen een hele sterke speler aan te mogen treden. Een paar grootmeesters zag ik in de voorrondes nog wel eens verveeld om zich heenkijken. Maar de meeste grootmeesters bleven tot de laatste seconde diep geconcentreerd, ook al stonden ze een dame voor.

Alle grootmeesters en bijna alle meesters haalden ook tevens de finalegroep. Een paar niet. Marc Erwich bijvoorbeeld. Links de stelling waarin hij zwart heeft tegen Jan Willem de Jong. Het komt voort uit de Rubinstein variant van het Nimzo-indisch, nog steeds duidelijk herkenbaar aan de pionnenstructuur.Maar hoe komt die witte dame op h4? Welnu, die heeft wit omgespeeld vanuit c2 en f5 en g5 naar h4. Wit wil e4 spelen en vervolgens met de loper offeren op h6, al dan niet in combinatie met Pf5. Ik zag Marc nog vertwijfeld kijken toen hij, in reactie daarop, zijn dame van a6 op d3 neerzette.

Wit had niet meer dan een minuut verloren, maar zwart inmiddels al drie minuten.

Wit speelde 1.e4, zwart sloeg met de dame op c3 (1… Dxc3) en volgde automatisch 2.Lxh6. Wat nu? Zwart speelde 2. gxh6, vanuit de veronderstelling dat Dxf6 Dxd4 niet kan, maar wit speelde 3.Pf5 en zwart staat gelijk verloren. 2. Pxd4 was beter geweest, met als idee 3.Dg5 Pe6. Onduidelijke kansen voor wit die nog wel een en ander te bewijzen heeft.Ook Jan Willem de Jong, die vorig jaar wel in de finalegroep zat, haalde dit jaar de A-groep overigens niet. Als nummer drie speelde hij één van de vier play offs, en wel tegen Joost Marcus. Hij had wit en vijf minuten; Joost had zwart en vier minuten. Wit moet winnen, en anders gaat zwart door. De Jong probeerde het heel lang, maar Marcus bleef goed verdedigen en hield stand. Maar Jan-Willem de Jong zou wel de B-groep voor zich opeisen, met 14,5 uit 19. Met een punt voorsprong op nummer 2: Marc Erwich.

Joost Marcus.

De finalegroep

In de finalegroep, met een gemiddelde rating van 2405, ging Daniel Fridman overweldigend van start. Met degelijk en geconcentreerd spel trok hij zomaar vier overwinningen op rij naar zich toe. Konstantin Landa volgde hem op de voet. 3,5 uit 4. Ook Landa zette positioneel correct spel op het bord, maar probeerde af en toe nog wel een systeem op het bord dat niet iedereen kende. Zoals tegen Xander Wemmers. Daar gebeurde: 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5 c5 5.Ld2 Ph6 6.Lb5 Ld7 7.Lxd7 Dxd7 8.Lxh6. De database geeft aan dat dit systeem slechts één keer eerder gespeeld was. En wel door Landa zelf.

Links Konstantin Landa, rechts Xander Wemmers. Bogdan Lalic tussen beiden in.

Onconventionele systemen doen het altijd goed. Ze leveren niet altijd openingsvoordeel op, maar wel tijdwinst. Xander stond prima tegen Landa, maar was zo een minuutje kwijt en dat kan later lelijk opbreken. Dat ondervond ook Eric de Haan tegen Manuel Bosboom. Bosboom speelde tegen de Ben-Oni van de Haan a4, Ta3 en Te3, nèt voordat Eric ging rocheren. De zwarte koning moest vervolgens noodgedwongen naar f8, waarna de toren naar b3 terugkeerde om b5 tegen te houden. Het koningsprobleem werd opgelost door h6, Kg8 en Kh7 te spelen, wat ruimschoots opwoog tegen het tijdverlies met de witte toren. Maar het kostte wel tijd en een stelling waarmee hij niet vertrouwd was. Zwart speelde later b6, La6 en Lxe2, waarna wit met Pc4 en Pb5 zomaar de pion op d6 kon veroveren. Dit speelde overigens nog in de voorronden.

Wat mij van de ontmoetingen tussen broodschakers en amateurs een aantal keren opviel was het net iets dieper kijken. Links Jan Smeets tegen Joost Marcus. Joost had met het Frans twee pionnen veroverd op de damevleugel en onder andere met Da5 de witte koning naar f1 gedwongen. Maar ja, wat kun je met die pionnen op de damevleugel als daar ook een koning staat? In de diagramstelling links dreigt wit damewinst met Ta1. Zwart moet Da6 spelen waarna de pion op d5 verloren gaat. Wit staat hier al gewonnen.

 .

.

En neem anders de partij tussen Landa en de Haan. Eric de Haan hield keurig netjes stand, zoals in zoveel partijen. Dan speelt Landa De3-e2 en ontstaat de diagramstelling links. De Haan sloeg a tempo op b3 en gelijk met de loper op c3. Er volgde eveneens a tempo f5 exf5 exf5 Pe5 Ld5 Dd8 f6. Wit staat ineens heel goed en de loper op c3 vervelend buitenspel. Er volgde nog g5 Dh5 Tb4 Dxh6 en zwart gaf op.Zo gelijk dat pionnetje op c3 pakken, wie zou dat niet doen? Spelen wij zo geen snelschaak: pakken wat je pakken kan en laat de ander het maar bewijzen? We snelschaken teveel tegen elkaar en te weinig tegen grootmeesters, denk ik dan.

Links Eric de Haan.

Ondertussen bleef Fridman maar winnen en winnen! Op een gegeven moment had hij zelfs tien uit tien. Een werkelijk ongelooflijk resultaat! Dat hadden we nog niet eerder gezien. Landa bleef wel in de buurt maar had inmiddels wel anderhalf punt achterstand. Tegen Jelmer Jens speelde hij een mooie positionele partij, waarbij je opnieuw kunt zien dat hij de stelling net iets beter begrijpt dan zijn tegenstander.

Konstantin Landa – Jelmer Jens
Hypercube snelschaaktoernooi, 15 april 20061.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 Pc6 6.Lg5 Siciliaans Rauzer.
6…e6 7.Dd2 a6 8.O-O-O Ld7 9.f3 Zwart speelt volgens het principe: ‘Queenside play first’. De eigen koning wordt ofwel zo laat mogelijk naar de koningsvleugel gerocheerd, of blijft anders gewoon in het centrum. Wit op zijn beurt vangt eerst zwart op de damevleugel op.
9…h6 10.Le3 b5 11.Pxc6 Lxc6 12.Pe2 Dc7 13.Pd4 Lb7 14.Kb1 Tc8 15.Ld3 Pd7 16.Pb3 Pe5 17.Ld4
17…Pc6 Na deze zet komt het witte spel volledig tot zijn recht. Le7 en 0-0 was beter. Indien f4, dan Pxd3 gevolgd door 0-0.
18.Lc3 Db6 19.a3! Normaliter probeert wit deze zet achterwege te laten bij wederzijdse koningsaanval, maar hier wordt duidelijk dat wit zwart op de damevleugel vastlegt! De velden b4 en a5 zijn perfect onder controle en na deze langdurige voorbereiding kan wit eindelijk zijn plannen naar het centrum en de koningsvleugel verleggen. Ineens is het lastig voor zwart een goed plan te vinden.
19…Pe5 20.Le2 Pc4 21.Lxc4 bxc4
.

22.Pd4 Pa5 zou meer bij wits strategie passen; de korte rochade wordt dan nog steeds door de loper op c3 tegengehouden en wit kan met The1 verder opbouwen.
22…d5 Opnieuw: Le7 en 0-0 is beter.
23.exd5 Lxa3 24.Kc1 Voor de zekerheid. dxe6 Lxb2 La5 Dxd4 Db4 had evenwel snel gewonnen.
24…Le7 25.dxe6 O-O 26.Pf5 Dxe6 27.Pxg7 Dg6 28.h4 Om Lg5 tegen te houden.
28…Tfd8 29.Df4 Lf8 30.Pf5 Td5 31.Txd5 Lxd5 32.De51-0

Links Jelmer Jens, rechts Konstantin Landa.

Een andere GM, Jan Smeets, de man die twee jaar geleden Fridman in de finale zo prachtig versloeg, speelde mooie partijen, maar bleef daar wel bij achter. Af en toe ging het net even mis, zoals tegen Joost Berkvens, die zomaar ineens een prachtig en onverwachts offer uit de hoed toverde.

Joost Berkvens – Jan Smeets
Hypercube snelschaaktoernooi, 15 april 2006

1.d4 d5 2.c4 e6 3.Pc3 Pf6 4.Pf3 Le7 5.e3 O-O 6.Ld3 c5 7.cxd5 Pxd5 8.O-O cxd4 9.exd4 We hebben een welhaast klassieke stelling met geïsoleerde pion bereikt. Wit heeft mooie kansen op initiatief; zwart heeft mooi spel tegen de geïsoleerde pion, mits hij goed afwikkeld naar een eindspel.
9…Pc6 10.Te1 Pf6 11.a3 b6 12.Lg5 Lb7 13.Lc4 Pa5 14.La2 Tc8 Wit had hier nog vier minuten, zwart drie.
15.Pe5 Pd5 Elk stuk dat zwart kan afruilen brengt hem dichter bij het zo begeerde eindspel tegen de geïsoleerde pion. Maar niet elke ruil is even goed. Dat vraagt wel zorgvuldige bezinning. Overigens is dat eindspel nog helemaal niet zo eenvoudig te winnen.
16.Lxe7 Over deze zet dacht Joost een minuut na. Ook Lxd5 is mogelijk en het is onduidelijk of zwart na Lxe7 Pxc3 kan doen.
16…Pxe7 16…Pxc3 17.Lxd8 Pxd1 18.Lxb6 Dit kon dus niet.
17.Dg4 Wit heeft dank zij de geïsoleerde pion meer ruimte en één van wits hoofdplannen is een aanval op de zwarte koning. Toch zat ook hier Pxf7 al in de stelling.
17…Pd5 18.Tac1 Pf6 Pc6 en proberen het gevaarlijke paard op e5 af te ruilen ziet er beter uit. Ook uit dit vluggertje blijkt hoe belangrijk het is veld d5 geblokkeerd te houden.
19.Pxf7! En ik wist niet eens waar hij die hele minuut over nadacht!
19…Txf7 19…De8 20.Dxe6 Dxf7 Dit is iets beter.
20.Dxe6 Df8 Hier was De8 opnieuw beter.
21.Pb5 Te8 22.Dxf7+ Dxf7 23.Lxf7+ Kxf7 24.Pd6+ Kf8 25.Txe8+ Pxe8 en twee torens plus twee pionnen tegen drie lichte stukken moet voldoende zijn. Het eindspel van toren tegen twee lichte stukken oogt eenvoudiger omdat wit er gelijk twee pionnen bij wint, maar is als technische klus net zo lastig.
25…Pxe8 26.Pxe8 Kxe8 27.Tc7 Ld5 28.Txg7 Lf7 29.Txh7 Pc4 30.Th8+ Ke7 31.Ta8 a5 32.b3 Pxa3 33.Tb8 Pc2 34.Txb6 Pxd4 35.h4 Pxb3 En dit eindspel werd door wit gewonnen.

1-0

Joost Berkvens en Jan Smeets zetten de stukken alweer terug, terwijl rechts naast Joost Berkvens een andere Joost, Joost Marcus, nog zwoegt tegen Frans Cuijpers. Daarnaast zit Jelmer Jens. Over hun schouders kijken van links naar rechts Evert de Graaf, Bruno Carlier, Vincent Diepeveen en Hans van den Burg toe.

Maar daar stond tegenover dat Jan Smeets wel de mooiste partij van het toernooi op zijn naam heeft staan. Wat hij tegen Bogdan Lalic presteerde was werkelijk ongelooflijk. Twee torens en een loper werden daar geofferd! En dan met zetten waar wij tien minuten over doen om achteraf te begrijpen wat er gebeurd is!

Jan Smeets – Bogdan Lalic
Hypercube snelschaaktoernooi, 15 april 2006.

1.g4 In de aanval!
1…e5 Minstens even enerverend gespeeld. De vleugelaanval wordt met een tegenstoot in het centrum beantwoord.
2.dxe5 fxg4 3.e6 De stelling is inmiddels al volstrekt onoverzichtelijk geworden.
3…Lxa1 Ziet er riskant uit omdat de loper een belangrijke verdediger is, maar na Dxa1 Df6 neemt de zwarte dame diens rol van verdediger der zwarte velden over.
4.Txg4 Lf6 Zwart staat een toren voor. Misschien maar eens een lopertje op d7 terugpakken? Nee!
5.Lxh7! Een donderslag bij heldere hemel.
5…Le8 Ziet er logisch uit.
– 5…Kxh7 6.Dc2+ Kh8 7.Dg6 1 – 0.
– 5…Lxe6 6.Pxe6 Dd7 7.Ph4 Pe5 8.Lf5 Tg8 9.Tg5! En wit gaat winnen.
6.Df1 Een rustige stille zet ter voorbereiding op de aanval. De dame gaat deze aanval nu via h3 versterken.
6…Lh5 7.Dh3 Lxg4 8.Dh6 Lxf3+ Ziezo! Een toren en een loper erbij!
9.Kg1 Maar wat nu? Zwart staat een loper en twee torens voor, maar wat te doen tegen Pg6 en Lg6?
9…Tg8+ 10.Lg6# Een ongelooflijke mooie koningsaanval. En alles klopt als een bus. Dat dit in een vluggertje gespeeld wordt mag een formidabele prestatie genoemd worden.

1-0

Jan Smeets. Werd derde met 14,5 uit 19.

Ook GM Lalic speelde overigens goed. Met positioneel goed en gezond spel reeg hij menig overwinning aan elkaar. Landa probeerde zijn Franse systeem te kraken, maar werd volledig overspeeld. Het eindspel stond volkomen gewonnen voor Landa, maar in de laatste seconden liet hij hem toch naar remise glippen. Ook tegen GM Levin stond Lalic heel goed, maar Levin wist zich nog te bevrijden waarop Lalic – in het eindspel en zonder tijdnood – zomaar ineens Kd7 speelde en zijn koning in het schaak van Td1 zette.

Onregelmatigheden, zullen we maar zeggen.

Bogdan Lalic. Werd vierde met 14 uit 19.

De finale

En nog steeds hield Fridman maar niet op met winnen en winnen! Het werd zelfs vijftien uit vijftien! Vijftien uit vijftien! Links Joost Berkvens tegen Daniel Fridman. Wit heeft net f3 gespeeld, in antwoord op het zwarte g5. Kan zwart op h2 offeren? Dat hadden beide spelers in hun overwegingen meegenomen. Fridman deed het toch! . Lxh2 Kxh2 Dh6 Kg1 Pf3 De1 Pf6. Wit kan nu Pc2 spelen en de zwarte aanval winnen is helemaal zo eenvoudig niet, hoewel hij een drukstelling heeft die in een vluggertje lastig te pareren is. Echter, wit verslikte zich met f4, waarop zwart Pg4 speelde en wit opgaf.

.

Joost Berkvens in zijn partij tegen Daniel Fridman.

Maar toen haperde Fridman. Bosboom zette hem langdurig onder druk, maar Fridman hield wel stand. Heel veel zetjes werden daar op het bordje gezet en uiteindelijk ging Fridman door zijn vlag terwijl Bosboom nog maar één seconde over had. Een ronde later volgde de tweede nederlaag van Fridman. Tegen Saltaev. Een prachtige partij. Met een schitterend positioneel kwaliteitsoffer.

Mihail Saltaev – Daniel Fridman
Hypercube snelschaaktoernooi, 15 april 2006

1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 g6 De pirc; op hoog niveau niet zo degelijk, maar met snelschaken maakt dit weinig uit.
4.f4 The Austrian attack.
4…Lg7 5.Pf3 O-O 6.Le3 b6 7.Dd2 c5 8.e5 Pg4 9.O-O-O Pxe3 Zwart neemt hier de loper, die meestal na Pg4 naar g1 terugtrekt, om het paard op g4 via h3 naar het minder gunstige veld h6 terug te drijven.
10.Dxe3 cxd4 11.Pxd4 Lb7 12.Pf3 Pd7 Zwart offert een pion om wit te dwingen de a1-h8 diagonaal te openen. Op zichzelf ziet de zwarte compensatie er voldoende uit: een prachtig loperpaar en de witte koning ziet er ook kwetsbaarder uit dan de zwarte. Maar wit domineert het centrum.
13.exd6 exd6 14.Txd6 Dc8 15.Lb5 Pc5 16.Pd5 Een mooi paard in het centrum dat zwart maar beter had kunnen slaan met Lxd5. Waarschijnlijk wilde zwart graag zijn loperpaar behouden.
16…Kh8 17.Pe5 En nog een mooi paard in het centrum! Td1 was echter nauwkeuriger.
17…Db8 18.Pc4 f5 19.Td1 La6 Na deze zet krijgt zwart het heel moeilijk. Beter was Pe4.
20.Lxa6 Pxa6 21.Td7 Pc5
22.Txg7! Een mooi kwaliteitsoffer! De belangrijke verdediger Lg7 wordt uitgeschakeld.
22…Kxg7 23.Dd4+ Kh6 24.Te1 De toren kan onder andere via e3 naar h3.
24…Te8 25.Pe5 Txe5 De enige zet om snel verlies te voorkomen.
26.fxe5 Dd8 27.e6 Dg5+ 28.Kb1 Te8 29.e7 Pe4

.

.

.

De pion op e7, in combinatie met mogelijke koningsaanval, is beslissend.
30.a3 Dxg2 31.De5 Dg5 32.h4! En een tweede pionoffer!
32…Dxh4 33.Tg1 Zwart staat nagenoeg in zetdwang!
33…Pd2+ 34.Ka1 De4 35.Dh2+ Kg7 36.Dxd2 En wit zou dit eindspel winnen. Hoewel… Op een gegeven moment ging Fridman door zijn vlag, terwijl Saltaev nog 20 seconden over had. Saltaev speelde echter nog ’tig zetten door, en merkte de gevallen vlag pas op toen hij zelf nog maar één seconde over had!

1-0
.

Saltaev en Fridman begroeten elkaar bij aanvang van de partij.

De derde verliespartij was tegen Xander Wemmers. Fridman probeerde nog tegenspel te krijgen, maar met een stukoffer – een schijnoffer -, sloeg Wemmers keihard toe.

Xander Wemmers – Daniel Fridman
Hypercube 2006

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 e6 4.Lg5 Pf6 5.e3 Da5+ 6.Pbd2 Pe4 7.Lf4 Le7 8.Ld3 g5 Zwart speelt een systeem dat in het Nimzo-indisch vaker gespeeld wordt: g5 en dan met het paard op g3 slaan. In het Nimzo-indisch slaat zwart ook nog eens met de loper het paard op c3 en wit heeft dat twee dubbelpionnen: op de g-lijn en de c-lijn. Het voordeel van deze variant is dat zwart zijn loper op e7 nog heeft. Het nadeel van deze variant is dat het een stuk moeilijker is een veilige plek voor de zwarte koning te vinden.
9.Lg3 Pxg3
10.fxg3 Ook in het Nimzo-indisch het meest gevaarlijk. Pion f7 is kwetsbaar.
10…g4 11.Ph4 h5 12.O-O Pd7 13.De2 Pf6 De zwarte positie is erg precair, mede door zijn ontwikkelingsachterstand. Een idee zou, zeker in snelschaken, Th6 kunnen zijn. Als wit dan Tf2 speelt vervolgen met f5. Of zelfs Tf6. Maar wit kan ook direct cxd5 gevolgd door e4 spelen.
14.Tf2 Ld7 15.Taf1 Th6 16.cxd5 cxd5 17.e4 dxe4 18.Pxe4 Pxe4 19.Lxe4 f5

.

.

Het zwarte plan. Er stonden twee pionnen aangevallen (op b7 en f7), maar zwart heeft bedacht dat slaan op b7 minder erg is omdat de toren dan na Lxb7 Tb8 actief wordt.
20.De3 Th7 21.Lxb7 Tb8 22.Lc6! Maar dit heeft zwart waarschijnlijk overzien! Zwart staat nu gelijk verloren.
22…Lxc6 23.Dxe6 Dd5 24.Dg6+ Tf7 25.Txf5 Dxd4+ 26.Kh1 Ld5 27.Txf7 Lxf7 28.Dxf7+ Kd8 29.Dxe7+ En met nog enkele seconden op de klok gaf Fridman op. Xander had nog ruim twee minuten over…

1-0

.

Fridman verloor zomaar ineens drie partijen op rij en Landa kon vervolgens zowaar inhalen. Hoewel ook hij in die laatste fase verloor. Zoals tegen Jan Smeets. Links de stelling Landa – Smeets. Landa heeft voor zijn pion zeker compensatie en offerde maar alvast met de loper op a6. Ongetwijfeld had hij Lxa6 bxa6 Dxa6 Kb8 Pd4 doorgerekend. Of Lxa6 bxa6 Dxa6 Kd7 Db5. Maar had hij ook doorgerekend wat er zou gebeuren als zwart niet neemt? Er volgde 1.Lxa6 Lxf3 2.gxf3 Pb6 3.Db5 Dxf3. En pas na a4 sloeg zwart op a6, maar nu kan na Dxa6 de dame ertussen: Db7. Smeets zou de gewonnen stelling niet meer uit handen geven.

Ondanks de kostbare verliezen, verloor Landa toch iets minder terrein dan Fridman. En zo ging de laatste ronde in, waarin ze beide tegen elkaar zouden spelen. Met Landa een half punt voorsprong op Fridman. Wat een mooi einde van zo’n dag! Het hoogtepunt in de laatste ronde en daar gingen we allemaal eens goed voor zitten. Een enorme groep had zich rond hun tafel gegroepeerd en iedereen stak zijn hoofd uit om vooral niets van het spektakel te missen.

Fridman had wit. Landa had zwart. Landa stond een half puntje voor en Fridman moet dus winnen! De partij ging van start. De opening werd rustig opgezet door Fridman en Landa had volwaardig tegenspel. Dan komt daar de eerste fase van het conflict! Landa verrekende zich en had heel goed kunnen komen te staan, maar verloor dus een volle toren.

Daniel Fridman – Konstantin Landa
Hypercube snelschaaktoernooi, 15 april 2006

1.Pf3 c5 2.c4 Pc6 3.Pc3 e5 4.g3 g6 5.Lg2 Lg7 6.O-O d6 7.Pe1 Le6 8.d3 Pge7 9.Pc2 d5 10.cxd5 Pxd5 11.Tb1 O-O 12.Pe3 Pde7 Vanuit het Engels is een stelling ontstaan waarin zwart volwaardig tegenspel heeft.
13.b3 Opteert voor La3.
13…Tb8 14.Pc4 b5 15.Pd2 Pd4 16.e3 Dit soort zetten zijn pas het laatste decennium populair geworden. De d-pion oogt nu zwak, maar wit kan wel tegenspel creëren en controle van het veld d4 is belangrijk.
16…Pdf5 17.Pde4 Db6 18.La3 Voert het geplande plan uit.
18…Tbc8 18…b4 19.Pa4 Da5 20.Lb2 Menigeen zou in een vluggertje instinctief b4 spelen, maar nu heeft wit een mooie blokkade en c5 is zwak.
19.b4 Deze zet pakt goed uit, maar Dc2, gevolgd door Tfd1, lijkt toch beter.
19…cxb4 Hier dacht Landa 45 seconden over na. Dat was op zichzelf niet kritiek; hij had een voorsprong in tijd van ruim een minuut. 19…c4 20.Pc5 Tfd8 In deze stelling geef ik de voorkeur aan zwart.
20.Lxb4 Tfd8 Opnieuw even nadenken, en waarschijnlijk besefte hij hier hoe sterk het witte potentieel is. Wit dreigt Lxe7 gevolgd door slaan op b5, en ook g4 hangt in de lucht.
21.Lxe7 Pxe7 22.Pxb5 Slaan met de toren is beter.
22…Da6 Ook Lxa2 was mogelijk.
23.a4 Lc4
Het idee is goed, maar de zetvolgorde niet. 23…f5 24.Pec3 Lc4 Zwart heeft meer dan prima spel in deze stelling.
24.Ped6 In één klap is de stelling verloren.
24…Lxd3 25.Dxd3 Pf5 26.Tfd1 Lf8 27.Lb7 Dxa4 28.Lxc8 En zwart kan nu wel een stuk terugpakken op d6, maar blijft wel een volle toren achter.

Een volle toren! Dat moet een bekeken zaak zijn. Fridman heeft nog 2.35 en Landa 2.43 minuut op de klok. Dat moet geen probleem zijn voor iemand met een rating van 2562. Dachten wij die een rating hebben die lager is dan 2562.

Maar Fridman kon het punt niet naar zijn hand zetten! Landa had weliswaar een vrijpionnetje op de a-lijn dat door wist te stomen naar a3, maar verder kwam het niet. Initiatief had Landa niet, en dus moest Fridman met een toren meer de partij kunnen beslissen. Maar wat hij ook schoof en manoeuvreerde, hij kwam niet verder! Vele malen werd dameruil aangeboden, maar verrek, wat is dat toch lastig als de tegenpartij niet wil meewerken!

Een volle minuut werden er in hoog tempo zetjes afgeraffeld en nog steeds had Landa een voorsprong op tijd: 1.38 om 1.46. Maar ja, die toren op a2 staat daar achter pion a3 ook niet echt geweldig. Weet je wat? We geven gewoon een kwaliteit op a3. Hebben we wat meer ruimte. Nog altijd een loper en een pion voor. Moet óók voldoende zijn.

En snel verder met zetten doen! Laten we de zwarte koning maar eens mat gaan zetten. We hebben toch een stuk meer, of niet soms? Altijd handig als we gaan aanvallen. Nee, mat zetten lukt niet. Maar het lukt wel om de dames te ruilen. Hè, hè, dat proberen we nu al bijna honderd zetten!

Dan met de toren, loper en vier pionnen (tegen toren en drie pionnen) naar voren toe. Steeds sneller en sneller wordt er gespeeld. Inmiddels heeft wit nog maar 24 seconden en zwart 28 seconden. Het wordt de spelers duidelijk dat het er niet meer om gaat wie het beste snelschaakt, maar wie het snelste zetten kan doen! Landa gaat gewoon winnen! Hij heeft vier seconden voorsprong!

En dan, ongelooflijk maar waar, gooit Fridman er een bovenmenselijke inspanning tegen aan. De zetten worden zo snel achter elkaar op het bord getoverd dat hij, terwijl alles a tempo gespeeld wordt, zijn tegenstander toch nog door de vlag heen jaagt! Met voor hemzelf nog vier seconden op de klok. Een bovenmenselijke inspanning; dat was het! Want iets anders kunnen we niet zeggen over 8 seconden inhalen tegen de vingervlugge Landa.

Maar het is nog niet afgelopen! Landa staat op en doet een claim! Volgens hem heeft Fridman een ‘onmogelijke’ zet gedaan! Ja, de zetten gingen zo snel achter elkaar dat er vast wel iets onreglementairs gedaan is. Iedereen kijkt naar Fridman. Fridman geeft antwoord in het Russisch. Iedereen kijkt naar Landa. Landa komt met een uitleg, wederom in Russisch. Iedereen kijkt naar Fridman. Fridman verheft zijn stem en legt nog duidelijker uit in het Russisch waarom hij gelijk heeft. Maar Landa laat zich niet kisten. Hij wordt boos! In het Russisch! En Fridman wordt ook boos! In het Russisch!

De gemoederen bedaren. Per slot zag ik ze meermalen tussen de partijen door vrolijk met elkaar keuvelen. Volgens mij kunnen ze het goed met elkaar vinden. Misschien zijn het wel vrienden. En dan is dit de ruzie niet waard.

En zuiver reglementair: de claim heeft weinig waarde als de vlag al gevallen is. Iemand bleek het bovendien nog op video opgenomen te hebben. Die werd bekeken en zowaar: er waren alleen maar reglementaire zetten gedaan. Valt dat niet even mee! Fridman dus reglementair winnaar van het Hypercube snelschaaktoernooi. Hulde!

Links Konstantin Landa, rechts Daniel Fridman.

Tekening van Pia Spong.

Uitslagen

Groep A

Konstantin Landa.

Groep B

Groep C

Groep D

Groep E

Groep F

Maarten Etmans.

Groep G

Groep H

De dochter van Jos Nooijen, begeleidster van groep H.