Voorbeschouwingen

(Uit het toernooiboek)

Het idee van een toernooi, waaraan zowel grootmeesters als ook spelers van de Schaakclub Utrecht zouden kunnen deelnemen, werd al in 1984 gelanceerd. Problematisch was echter het grote krachtsverschil tussen de uit te nodigen grootmeesters en de Utrechters. Er werd daarom voor een vrijwel unieke toernooi-opzet gekozen: een thema-toernooi in de vorm van zeskampen. Er moesten drie zeskampen gevormd worden met steeds twee grootmeesters en vier Utrecht-spelers.

Verder zou niet vanuit de beginstand gestart worden, maar vanuit een van tevoren bepaalde en bekende stelling, die in de toernooipraktijk van dat moment in het hoogtepunt van de belangstelling stond. De grootmeesters zouden daartoe ieder twee van dergelijke beginstellingen moeten indienen, waaruit dan voor het toernooi vijf stellingen geselecteerd zouden worden. Alle deelnemers zouden ruim de tijd krijgen om zich op de begin-stellingen te prepareren. Het toernooicomité hoopte met deze toernooivorm het krachtsverschil tussen de grootmeesters en de topschakers van de SC Utrecht enigszins te reduceren.

De eerste hindernis (zou het idee wel aanslaan bij grootmeesters?) werd al snel genomen. Informeren bij een Nederlandse grootmeester leverde een zeer geïnteresseerde reactie op ten aanzien van de toernooi-opzet.

De tweede hindernis, namelijk het vinden van een sponsor, werd eveneens soepel genomen. Een van de grote automatiseringsbedrijven in Nederland, CAP Gemini Nederland, verklaarde zich bereid het toernooi te financieren.

Het echte organisatiewerk kon beginnen. In het najaar van 1985 werden de eerste gesprekken met beoogde grootmeesters gevoerd. De reacties waren positief. Timman, Van der Wiel, Nunn, Hort en Zsuzsa Polgar verklaarden zich graag bereid.

Alleen Tony Miles vormde een uitzondering; zo beantwoordde Miles (RB: die in 2002 vroegtijdig aan diabetes zou overlijden) de vraag of hij in oktober 1986 zou willen meespelen met: ‘Dan ben ik al lang dood.’ Meteen daarna gaf hij echter zijn enthousiaste toezegging. Toch werd er nog even getwijfeld, toen Miles een kwartier vóór het begin van het toernooi nòg niet aanwezig was. Hij was in de binnenstad blijven steken, doordat zijn auto was verdwenen. Met een ijlings gecharterde taxi kon de schaker nog net op tijd naar het speellokaal worden gebracht. De politie had voor de zekerheid zijn auto meegenomen omdat inbrekers een ruit hadden vernield.

Naast deze zes internationals werden de volgende Utrecht-spelers uitgenodigd: Willem Bor, Philip du Chattel, Hans Duistermaat, Maarten Etmans, Bas van Gaalen, Tom de Jong. Meindert van der Linde. Pieter Nieuwenhuis, André Schenk, Arie Schwartz, Jaap van der Tuuk en Jan Veerman.

De twaalf door de internationals ingediende stellingen werden in Schakend Nederland gepubliceerd. De lezers konden door middel van een prijsvraag een keuze van vijf stellingen insturen, op grond waarvan de definitieve selectie plaatsvond.

Voor het toernooi werden de volgende extra regels opgesteld: iedere speler krijgt vanuit de themastelling twee uur bedenktijd voor de eerste dertig zetten. Na de tijdcontrole krijgen beide spelers een kwartier extra bedenktijd en wordt de partij uitgespeeld volgens de geldende snelschaakregels. Het spreekt gezien de toernooi-opzet vanzelf, dat de behaalde resultaten geen invloed op de ELO-rating van de spelers zullen hebben. Het kostte het organisatiecomité nogal wat hoofdbrekens om een juiste manier van loting te vinden. Men zag zich onder meer voor de volgende problemen gesteld: iedere deelnemer moest zich van tevoren op de themastellingen kunnen voorbereiden, men moest dus ook weten welke stelling men met welke kleur zou moeten spelen; in iedere zeskamp moesten twee internationals en vier Utrechters geplaatst worden; de ontmoetingen tussen de internationals zouden in de laatste ronde moeten plaatsvinden; een feitelijke indeling zou pas bij de officiële opening van het toernooi door middel van een loting bekend mogen worden.

Uiteindelijk werd gekozen voor een loting in twee fasen: 1. Door middel van een ‘geleide’ loting moesten alle deelnemers een rangnummer krijgen; 2. uitgaande van de ‘geleide’ loting in de eerste fase zou de definitieve indeling door een vrije loting tijdens de opening plaatsvinden.

.

De opening van het toernooi vond plaats op 6 oktober 1986. In zijn welkomstwoord belichtte de voorzitter van de Schaakclub Utrecht, Bert Kieboom (links in beeld), onder meer het unieke karakter van het toernooi, de speelsterkte van de internationals en hun bijzonder aardige karakters.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Namens de sponsor CAP Gemini Nederland sprak de heer Boom (links in beeld) eveneens een kort welkomstwoord.

 .

.

.

.

.

.

.

.

.

.

De opening werd vervolgens verricht door de burgemeester van Utrecht, mevrouw M. Vos-van Gortel. Links in beeld

.

.

.

.

.

.

.

 .

.

De deelnemers

De grootmeesters in volgorde van ELO-rating (per 1 juli 1986):

J. Timman	IGM	Nederland	2620
J. Nunn	IGM	Engeland	2590
A. Miles	IGM	Engeland	2570
J. van der Wiel	IGM	Nederland	2570
V. Hort	IGM	W.-Duitsland	2545
Z. Polgar	IM	Hongarije	2455

De Utrechters in volgorde van Ned. ELO-rating per 1 september 86

J. van der Tuuk	Nederland	2347
B. van Gaalen	Nederland	2338
P. Nieuwenhuis	Nederland	2311
W. Bor	Nederland	2251
J. Duistermaat	Nederland	2209
M.D. Etmans	Nederland	2209
Ph. du Chattel	Nederland	2199
A. Schenk	Nederland	2197
A. Schwartz	Nederland	2187
M. van der Linde	Nederland	2180
T. de Jong	Nederland	2154
J. Veerman	Nederland	2137

Toernooicomité

M.D. Etmans, voorzitter
M. Vijgen, secretaris
J. Boonstra, penningmeester
H.J. Prins
M. Souverein

Toernooidirecteur

N. van der Stoep

Wedstrijdleiding

C. Orbaan, internationaal arbiter FIDE

Persdienst

.

Links ziet u de toenmalige voorzitter van Schaakclub, Bert Kieboom, in een andere rol, namelijk als lid van de persdienst. Hij denkt na wat hij over het eindspel tussen Maarten Etmans en Bas van Gaalen uit de laatste ronde zal schrijven.

Samen met mevrouw H. Philipoom en H.J. Prins nam Bert Kieboom de honneurs waar van de persdienst.

.

.

.

Links Henk Jan Prins, rechts Mathi Vijgen.

In het midden: Mathi Vijgen, die het leeuwendeel van de organisatie achter het boek voor zijn rekening nam, en tevens secretaris van het toernooicomité was. Rechts van hem Henny Philipoom (persdienst).

Explicaties

H. Böhm
H. Bouwmeester
P. van der Sterren
C. van Wijgerden

Hans Böhm

 

Hans Bouwmeester

Automatisering

CAP Gemini Nederland

Het prijzenfonds

Per zeskamp:
1e prijs ƒ 4.000,-
2e prijs ƒ 2.500,-
3e prijs ƒ 1.000,-
Alle spelers ontvangen ƒ 75,- per behaald half punt.