Het PAM toernooi Robert Beekman Eduard Spanjaard regelde het. De Utrechtse leden werd eerst gevraagd zelf in een jubileumfonds te storten, maar dit leverde te weinig op. P.J.G Stuiver, toenmalig voorzitter schreef in het clubblad van juni 1961: “Aan de leden. Eerst nu ben ik in de gelegenheid U nader in te lichten omtrent hetgeen staat te gebeuren bij de viering van ons 75-jarig jubileum. Ons jubileumfonds stond helaas niet toe in verband met de viering van bedoeld jubileum grootse en kostbare plannen ten uitvoer te brengen. Daarom mogen wij ons gelukkig prijzen dat, dankzij voor de prijzenswaardige activiteit van onze vice-voorzitter Mr. Ed. Spanjaard, de N.V. Steenkolen Hndels Vereeniging…

Uit het Jubileumboek 100 jaar SCU. Herinneringen aan het PAM-toernooi van Jan van de Pol en Dick van Geet. Twee spelers van Schaakclub Utrecht en ook twee deelnemers aan dit grootmeestertoernooi van december 1961, georganiseerd door Schaakclub Utrecht ter ere van het 75-jarig bestaan. De herinneringen zijn speciaal geschreven voor het jubileumboek van 1986. Aan het eind een interview en krantenartikel over hen. Herinneringen Jan van de Pol Helemaal rechts op de foto toast Jan van de Pol met Perez (links) en Robatsch (midden), gedurende de opening van het toernooi. Het is vermoedelijk nog niet dikwijls gebeurd dat de hekkensluiter van een toernooi werd gevraagd zijn herinneringen op te schrijven.…

De opening en voorbeschouwing Eduard Spanjaard Boven links Euwe, rechts Spanjaard; toastend bij de opening van het toernooi op een voorspoedig verloop! Dit zei Dr. Euwe, bij de opening van het PAM-toernooi: “Het kleine Nederland neemt onder de landen die schaaktoernooien organiseren een eerste plaats in. Behalve aan het jaarlijks terugkerende Hoogoventoernooi, zijn wij in 1961 reeds getuige geweest van drie belangrijke internationale gebeurtenissen; thans staan wij aan de vooravond van een vierde internationale schaakwedstrijd die gedurende een kleine twee weken de Nederlandse schaakharten sneller zal doen kloppen. Hulde aan het organiserend comité van de Schaakclub Utrecht en hulde vooral ook aan onze royale gastheren, de Steenkolen-Handelsvereeniging N.V., te Utrecht.”…

De overwinnaar! Eduard Spanjaard De Belgische grootmeester Alberick O’Kelly de Galway, links in beeld, heeft met een score van 6 ½ punt uit 9 partijen het PAM toernooi op zijn naam gebracht. Grootmeester O’Kelly, geboren te Brussel 17 mei 1911 en daar ook thans woonachtig, speelde zijn eerste toernooi van betekenis in 1934. Het was het kampioenschap van België; de jonge hoofdklasser had toen nog nooit met een klok gespeeld! Maar reeds vier jaar later werd hij titelhouder. Na de oorlog bleek uit de jonge meester een speler van de grootmeesterklasse te zijn gegroeid, hoewel de FIDE toen de titulatuur nog niet had gereglementeerd. Overwinningen in Beverwijk en in het…

De zeeslang van Langeweg Eduard Spanjaard Het nieuws van de slotronde, boeiend schakersnieuws, is geweest, dat de Nederlanders Langeweg en Van de Pol een partij hebben uitgevochten van 105 zetten, die 11 uur en een kwartier duurde; remise. Toen de eerste “frivolitées Parisiennes” werden opgediend zaten ze ongeveer bij de zestigste zet. Het internationale PAM-schaaktoernooi was al lang en breed achter de rug, acht van de tien deelnemers hadden aangenaam koutend in hotel Smits de tijd achter ’n borrel weggefuifd, maar de Amsterdamse student Kick Langeweg en de jonge Utrechtse ingenieur Van de Pol schaakten nog steeds in het SHV-gebouw. Ze zagen er wit van, maar ze schaakten dóór. Tijdens…

O’Kelly slacht Matanovic Eduard Spanjaard “Wit speelt en wint”. Deze slagzin heeft iedere schaakspeler ontelbare malen gelezen onder allerlei opgaven. Maar vonden bovenstaande vier woorden tussen grootmeesters ooit zó een letterlijke toepassing als zaterdagmiddag in de achtste ronde van het PAM-toernooi? Het is bekend dat er op hoog schaakniveau een zeker overwicht van wit bestaat; laat ons zeggen dat van 100 gewonnen partijen er 60 voor wit zijn. Maar een wit-score van 100% is bepaald niet alledaags. Toernooischaak kent een dualisme, dat dwingt op zijn tenen door gebeurtenissen en scores te gaan. Wat is er gebeurd in een ronde, en misschien nog meer “waarom is het gebeurd”? Vijf-nul voor de…

Onrustige nacht van Perez bezorgt Bisguier half punt Eduard Spanjaard Kenners van de Koninklijke Kunst hebben de, praktijk stoelende, goede gewoonte aangenomen zo tegen het derde toernooiuur hoed en jas in de vestiaire af te geven, ten einde de komende drie uur schaak te zien en te genieten. Veelal hebben deze lieden gelijk, gisteren kregen ze het grootste ongelijk van de wereld; met enig geweld aan de logica mogen we ook deze kant van het schaken tot de sfeer van het relativisme – dat het spel eigen is – terugbrengen. Dat het eerste uur allure had, dankten we aan Perez die overigens in vele talen beweert, dat hij dit toernooi…

Een bekend beeld… Eduard Spanjaard Het is het oude liedje; na een ronde of vijf, zes staan onherroepelijk de grootmeesters in praktisch ieder schaaktoernooi aan de kop en zakken de mindere goden af. Na de gisteravond gespeelde zesde ronde zien wij nu ook dit beeld in het PAM-toernooi. De keuken heeft het maar moeilijk Ondertussen heeft de keuken het maar moeilijk. Voor een toernooi zijn 34 schaakborden en spellen, 117 nieuwe ballpoints, 221 formulieren zus en 348 papieren zo nodig, enzovoorts, enzovoorts. Dit gehoord hebbende, overwoog de kok en diens charmante staf dat er ook iets diende te gebeuren, en niet zo minnetjes; in de orde van grootte van de…

De scharnier-ronde Eduard Spanjaard De vijfde ronde van het PAM-schaaktoernooi, welke gisteravond in de SHV-kantine werd gespeeld, kenmerkte zich door de maximumsnelheid waarmee enige partijen tot een einde werd gebracht. De 5e ronde is in elk toernooi van tien een “een scharnier-ronde”, om het oneerbiedig te formuleren. De groten hebben dan alle katten uit alle bomen gekeken, positie gekozen als sprinters en besloten “hoe het verder zal moeten gaan”. Dat kost vele kleineren den kop, hoezeer zij zich ook verdedigen; het maakt een toekomstig grootmeesterduel tot een “zachtkens gaan de paardevoetjes” of een gevecht op leven en dood. Wat dat betreft heeft speciaal onze meester Bouwmeester harde vooruitzichten. Overigens behoort…

Prachtig herstel van Bisguier Eduard Spanjaard Het weekend in ’t PAM-toernooi was voor de Amerikaan Bisguier (links in beeld), want hij scoorde 2 uit 2. De Amerikaanse grootmeester is geen beroepsschaker. “Die zijn er maar weinig in de VS”, weet hij te vertellen. “Bobby Fischer is nog maar een schooljongen, Reshevsky doet van alles.” Heeft hij zich deze twee ronden nu beter voorbereid? “Nee, wij Amerikanen zijn praktijkmensen; wij zijn niet serieus genoeg voor de theorie.” Blijkbaar was Bisguier wakker geschud door de sensationele nederlaag, welke onze stadgenoot Van Geet hem vrijdagavond had toegebracht. Zaterdag won hij tegen Van de Pol, zondag had Bisguier het met zwart wel bijzonder gemakkelijk.…